Key-note Jantine Kriens

Jantine Kriens, voorzitter van de directieraad van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, sprak een pittige en bevlogen key note uit. Als wethouder van Rotterdam heeft zij in voorgaande jaren de bewegingen van de zorg van dichtbij meegemaakt. Kriens sprak over de problemen die de decentralisatie van zorg met zich mee brengen. Nu zorg deels op gemeentelijk niveau wordt georganiseerd, is het belangrijk dat we weten hoe een stad en z’n wijken zijn samengesteld. Weten we dat? Hetzelfde is het geval met digitalisering: we snappen daar nog heel weinig van.
De overheid is in transitie, trekt zich terug. Hoe groot is ons aanpassingsvermogen? Gemeenten en andere partijen zijn zoekende. Zoeken we voldoende verbinding met elkaar? En met de burgers? Want dat is nodig voor het broodnodige draagvlak.
Nog te vaak beantwoorden we in de zorg ingewikkelde dingen met ingewikkelde regelgeving, stelde Kriens. Zijn we in staat om uit te gaan van dat wat werkelijk belangrijk is voor mensen? Daarnaast zijn we niet gelijk, steden en regio’s hebben elk hun eigen problemen en andere oplossingen. Laten we daar niet weer direct regels op los laten en die vervolgens laten stollen. Laten we niet weer direct systemen in beton gieten”, waarschuwde Kriens.
Gemeenten bevinden zich ineens midden in het sociale domein, terwijl er sprake is van krimp. “Er zullen dan ook af en toe spaanders vallen.” Er is sprake van grote heterogeniteit op alle gebieden. Kriens vroeg zich hardop af: “Hoeveel verschil kunnen we aan?“ Wie dekt de ambtenaar die ‘willekeur’ heeft toegepast waardoor hij een cliënt juist een adequate en goedkope oplossing heeft geboden voor een probleem, maar die niet helemaal strikt volgens de regels is?
Verbinding maken met mensen doen we nog niet goed. “De transitie heeft met heel veel wetten te maken. Het is een pannenkoek waar je alle verbindingen moet zoeken tussen alle mogelijke gebieden, zoals zorg, wonen, werken en onderwijs. Verdraaid ingewikkeld. Er komt een nieuw evenwicht tussen overheden, burger en instellingen. “Dat geldt ook voor jullie, zorgbestuurders”, hield Kriens haar gehoor voor. “Ontwikkel daar een visie op.”
Ze sloot af met de opmerking dat wij in tijden van transitie de oorzaak moeten zijn, weten wat de bedoeling is, weten wat we moeten doen, met wie, hoe en met welke instrumenten. Ofwel: zoekend leiderschap. Blijven zoeken naar de gedachte achter de dingen die we nu doen en kom op een gelijkwaardige manier met andere spelers in het veld in gesprek. Want er is niet één antwoord, er is geen one size fits all meer. “Kom uit je comfortzone. Het gaat om de inwoners en uw patiënten en cliënten.”