De zorg heeft een legitimiteitsprobleem, zo begon Jet Bussemaker. We scoren hoog op allerlei internationale ranglijstjes maar Nederlanders zijn niet trots op hun gezondheidzorg.’ Jet Bussemaker, de nieuwe voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) tevens hoogleraar aan het LUMC, deelt haar observaties.
Ze is bezig met de voorbereiding van het werkprogramma van de RVS. Een belangrijk thema in dat programma is ‘Schurende stelsels; daarbij gaat het om wetten die niet goed op elkaar aansluiten, bijvoorbeeld tussen de ZVW en WMO/sociaaldomein, maar ook om de toegang en vindplaats. . ‘Burgers hebben geen zicht op de besluitvorming en ze hebben moeite de weg te vinden in de ‘doolhof’ van de zorg. Bussemaker verwijst ook naar een recente publicatie van Herman Tjeenk Willink, oud-vice president van de Raad van State die waarschuwt voor de toenemende kloof tussen groepen in de samenleving. ‘En misschien wel het meest belangrijke is het ontbreken van werkplezier in de zorg. Het is erg dat we zo slecht in staat zijn daar een antwoord op te geven,’ aldus Bussemaker.
De traagheid waarmee politieke besluitvorming wordt geïmplementeerd irriteert haar; ook hier is sprake van een legitimiteitsprobleem; besluiten worden door strijdige belangen bij diverse actoren niet uitgevoerd., . Toen ze hoorde dat minister Hugo de Jonge de 5 minuten registratie had afgeschaft, was haar eerste gedachte; hoezo? die had ik tien jaar geleden toch al afgeschaft. ‘Ik begon te twijfelen en heb het uitgezocht. Ik had de registratie inderdaad afgeschaft maar er moesten nog wat detail- en uitvoeringsafspraken worden gemaakt met nza, zorgverzekeraars en aanbieders. Tien jaar later waren we niet veel verder. Als we in tien jaar tijd niet in staat zijn om zoiets simpels op te lossen hoe moet dat dan met grote complexe problemen?’
Volgens haar liggen de meeste kansen in de regio. ‘Daar kan de legitimiteitskloof worden gedicht door echt samen te werken. Ik geloof in ‘coalitions of the willingness’. In het leggen van verbindingen, ook buiten het zorgdomein, om bijvoorbeeld schuldenproblematiek op te lossen. En we moeten terug naar waarom we het doen. We moeten meer vanuit onze waarden werken. Onze opdracht is om gezondheidsverschillen te verkleinen.’
